Նպատակի ընտրությունը դասը պլանավորելիս

նպատակի ընտրությունը դասը պլանավորելիս

View more presentations from torosian.

Մանրամասն ...

Դասի համար ընտրված նպատակի և խնդիրների անորոշությունը միշտ ենթարկվել են քննադատության: Դրանց ձևակերպումներից հաճախ հնարավոր չի լինում հասկանալ, թե ինչ արդյունք էր ուզում ստանալ ուսուցիչը:

Նպատակի որոշումը հանդիսանում է ուսուցչի գործունեության կարևորագույն բաղադրիչներից մեկը: Նպատակը պետք է համապատասխանի պլանավորված արդյունքին:

Նպատակը այն է, ինչին ձգտում ենք, ինչը պետք է իրականացնել:

Խնդիրը այն է, ինչը պահանջում է իրագործում, իրականացում:

Նպատակին հասնելու համար պահանջվում է ժամանակի երկար հատված:

Խնդիրը գործունեության կարճ հատված է, մոտակա նպատակ և պրոբլեմային իրավիճակ:

Նպատակը գործունեության արդյունքի մտավոր պատկերացումն է: Ակընկալվող արդյունքի երևակայական պատկերը պետք է լինի հստակ, որակապես և քանակապես բնութագրված, հասանելի տվյալ ժամկետում:

Ուսուցման յուրաքանչյուր էլեմենտի բովանդակությունը որոշվում է ուսումնական նպատակով: Ուսումնական խնդիրը, լինելով դասի կառուցվածքային բաղադրիչ միևնույն ժամանակ հանդիսանում է նաև ուսումնական գործընթացի կազմակերպման միջոց: Ուսումնական խնդիրները կարող են ունենալ բովանդակային, դիդակտիկ, մեթոդական կամ հոգեբանական բնույթ:

Բ.Բլումը տարբերում է ուսուցման նպատակի երեք ուղղություններ` իմացական, էմոցիոնալ և փսիխոմոտորային:

Իմացական (կրթական) նպատակներ – գիտելիքների և մտավոր կարողությունների ձևավորում բովանդակության իմացություն-թարգմանություն-կիրառում-վերլուծություն-ձևավորում-արդյունքի գնահատում հերթականությամբ:

Էմոցիոնալ նպատակներ – շրջական աշխարհի նկատմամբ վերբերմունքի ձևավորում:

Փսիխոմոտորային նպատակներ – գործունեության ձևերի ձևավորում (գրելու, ընթերցանության հմտություններ, ֆիզիկական դաստիարակության, աշխատանքի ուսուցման):

Դասի ուսուցանող նպատակն է աշակերտների մոտ ապահովել համակարգված գիտելիքներ, հմտություններ և կարողություններ:

Գիտելիքների առաջին տիպն է առարակաների, օբյեկտների և երևույթների մասին պատկերացումները, հասկացությունները, օրենքները և օրինաչափությունները: Այսինքն գիտելիքները պարզագույն ձևից մինչև գիտելիքների բարդագույն համակարգը:

Գիտելիքների երկրորդ տիպն է գործունեության մասին գիտելիքը, գործողությունները, որ պետք է կատարել որպեսզի օգտագործելով գիտելիքների առաջին տիպը հնարավոր լինի կիրառել, վերափոխել և ստանալ նոր տեղեկություններ: Նման գիտելիքներ դպրոցում քիչ են տալիս:

Դաստիարակող նպատաը նպաստում է գիտելիքի , ուսուցման գործընթացինկատմամբ դրական վերաբերմունքի ձևավորմանը, գաղափարների, տեսակետերի, սկզբունքների, անձնական որակների, գնահատման, ինքնագնահատման և ինքնուրույնության ձևավորմանը, ցանկացած միջավայրում համարժեք վարքի ձեռքբերմանը:

Զարգացնող նպատակները նպաստում են ընդհանուր ուսումնական և հատուկ կարողությունների, մտածողության, էմոցիոնալ զարգացմանը, խոսքի զարգացմանը, երկխոսության, հաղորդակցման, ինքնավերահսկողության և ինքնագնահատման ձևավորմանը և զարգացմանը:

Ուսուցիչը դասի նպատակը որոշելիս կարող է սկսել ձևակերպելով այն բայերը, որոնք ընդգրկում են ուսումնական նյութի բովանդակությունը, ուսուցչի գործողությունները, աշակերտի գործողությունները, որ ուղղված են դասի նպատակին հասնելուն:

Ուսուցանող նպատակ

1.ապահովել.
ա. ուսումնական նյութի ընկալումը բոլոր աշակերտների կողմից,
բ. դրա յուրացման չափորոշիչներով պահանջվող մակարդակը,
գ. գիտելիքների կիրառումը:

2.Հասնել նրան, որ

3.Ձևավորել ունակություններ,

4.Ընդհանրացնել,

5.Համակարգել:

Դաստիարակող նպատակ

1) ստեղծել պայմաններ...

2) նպաստել ... ընդունակությունների բացահայտմանը

3) առաջացնել հետքրքրություն

4) ձևավորել, ամրապնդել ... ունակություններ

5) համոզել .... նպատակահարմարության մեջ:

Զարգացնող նպատակ

1) Նպաստել .... կայացմանը և զարգացմանը

2) օգնել:

Դասի նպատակը որոշելիս ուսուցիչը պետք է հաշվի առնի ոչ միայն այն, թե ինչ նյութ է յուրացվելու, այլ նաև թե ինչ մակարդակով պետք է այդ նյութը յուրացվի: Նյութի յուրացում նշանակում է այն կիրառելու կարողություն: Վ.Պ.Բեսպալկոն տարբերում է նյութի յուրացման հետևյալ մակարդակները.

• գիտելիք-ծանոթություն [ճանաչել, տարբերել],

• գիտելիք-պատճե [հիշողությամբ կամ հասկանալով վերարտադրում],

• գիտելիք-կարողություն [գիտելիքների կիրառում նման, այսինքն ծանոթ իրավիճակում],

• գիտելիք-ձևափոխություն [գիտելիքների կիրառում անծանոթ, ոչ սովորական իրավիճակում]:

—Ուսուցիչը ,հաշվի առնելով ուսուցման կոնկրետ պայմանները, ձևակելպում է կոնկրետ ուսումնական խնդիրներ:

—Խնդիրը = նպատակ + պայման

—Միայն այն դեպքում, երբ աշակերտը հասկանում է խնդիրը և այն ընդունում է որես սեփական խնդիր, նրա գործողությունները դառնում են նպատակաուղղված և նպատակադրված:

—Որպեսզի աշակերտը ընդունի այդ նպատակը, նրան պետք է դնել այնպիսի իրավիճակի մեջ, որ նա ունենա լրացուցիչ գիտելիքի պահանջ:

—Աշակերտը նաև պետք է հասկանա, թե կոնկրետ ի՞նչ գիտելիք է իրեն հարկավոր և ի՞նչ նպատակով է կիրառելու այդ գիտելիքը:

—Բայ այս ամենը կաշխատի արդյունավետ միայն այն դեպքում, երբ ուսուցիչը պլանավորել է իր յուրաքանչյուր քայլը և ըստ այդ պլանի, քայլ առ քայլ իրականացնում է իր աշխատանքը:

—Աշակերտի և ուսուցչի նպատակների համատեղումը խոսում է ուսուցչի վարպետության մասին:

—Դասի գլխավոր պահանջը դասի ընթացքում ուսուցանվող նյութի յուրացումն է: Դասի ընթացքում սովորեցնելու կարողությունը խոսում է ուսուցչի վարպետության մասին:

ԱՌԱՋԱԴՐԱՆՔ 1

1. Ընտրեք այն թեման, որի ուսուցումը իրականացնելու եք հունվար ամսվա ընթացքում:
2. Կատարեք թեմատիկ բաշխում ըստ դասերի:
3. Սահմանեք յուրաքանչյուր դասի նպատակը և խնդիրները:
4. Կատարված աշխատանքը տեղադրեք ՄԵԹՈԴԻԿԱ ՎԻԿԻՈՒՄ:

ԱՌԱՋԱԴՐԱՆՔ 2

1. Դասի նպատակը և խնդիրները գրելուց հետո ավելացրեք թե ի՞նչ կսովորի աշակերտը Ձեր դասի ընթացքում և ի՞նչ կիմանա, կկարողանա անել դասը ավարտվելուց հետո: Սա կարևոր պահանջ է` չափորոշչային պահանջ: